Μπεράτης, Γιάννης

(Αθήνα 1905 – 1968). Συγγραφέας. Σε ηλικία 25 ετών, ύστερα από εσωτερικές αμφιταλαντεύσεις, αποφάσισε να δημοσιεύσει το πρώτο του βιβλίο (Διασπορά). Το 1935 δημοσίευσε τον Αυτοτιμωρούμενο, ένα έργο που προκάλεσε αίσθηση, όπως και τα μεταγενέστερα βιβλία του: Οδοιπορικό του ‘43 (1946), Το πλατύ ποτάμι (1946· το βιβλίο ξανατυπώθηκε το 1965 σε πληρέστερη μορφή), Στρόβιλος (1961). Η κριτική δεν έχει προσέξει τον Μ. όσο του αξίζει. Στο έργο του είναι έκδηλη μια γνήσια αγωνία, που θα μπορούσε να ονομαστεί αγωνία του δυτικού ανθρώπου. Κάπου έγραψε ο ίδιος: «Είμαι ο Δυτικός άνθρωπος με νεκρά πια όλα τα ιδανικά, με σβησμένες όλες τις Πίστες, έτοιμος για κάθε υπερβολή που θα μου ‘δινε κάποια ψευδαίσθηση ζωής. Λίγο ακόμα και πέφτουμε στην αφηρημένη Τέχνη, στη Μουσική δίχως ήχους». Ο Μ. όμως είναι Έλληνας συγγραφέας, που ποτέ δεν έπαψε να θέλει, και τις πιο χαώδεις καταστάσεις της ψυχής, να τις «αρχιτεκτονεί μουσικά», όπως έλεγε ο ίδιος πάλι. Ένα τέτοιο αρχιτεκτόνημα είναι το Πλατύ ποτάμι - δραματική μαρτυρία του Ελληνοϊταλικού πολέμου - που αποτελεί υπόδειγμα καθαρού και πειθαρχημένου ύφους και μιας δυναμικά χαλιναγωγημένης εσωτερικής έντασης.